تجهیزات و قفسه‌بندی انبارها، چه در مقیاس بزرگ و چه کوچک، نیازمند رعایت استانداردهای سیستم قفسه بندی انبار است که نقش حیاتی در بهینه‌سازی فضای ذخیره‌سازی، افزایش ایمنی و تسهیل دسترسی به کالاها دارند. یکی از مهم‌ترین فاکتورهای این فرآیند، انتخاب صحیح جنس قفسه ریلی و رعایت استانداردهای چیدمان و نصب است. در ادامه به بررسی این استانداردها می‌پردازیم.
1. استانداردهای جنس و متریال قفسه های انبار
متریال مورد استفاده در ساخت قفسه‌ها تأثیر مستقیمی بر دوام، استحکام و ایمنی آن‌ها دارد. برخی از مهم‌ترین استانداردهای انتخاب متریال مناسب برای قفسه های انبار عبارتند از:
- ضد زنگ و مقاوم در برابر خوردگی: تمامی قفسه‌ها باید از فلزات مقاوم و دارای پوشش ضد زنگ باشند تا در برابر رطوبت و مواد خورنده تخریب نشوند.
- تحمل وزن بالا: آلیاژهای استفاده‌شده باید استحکام کافی برای تحمل وزن کالاهای انبار شده را داشته باشند. استفاده از فلزات بی‌کیفیت می‌تواند باعث شکستگی و ریزش قفسه‌ها شود.
- ثبات ساختاری: قفسه‌ها باید به‌گونه ی طراحی شوند که از تکان‌های ناگهانی، تغییر شکل و لرزش بیش از حد جلوگیری شود.
2. استانداردهای انتخاب نوع قفسه بندی
قفسه های انبار در مدل‌های مختلفی طراحی می‌شوند که بسته به نوع کالا، حجم ذخیره‌سازی و شرایط محیطی، انتخاب می‌شوند. استانداردهای کلیدی در این زمینه شامل:
- تناسب نوع قفسه با نوع کالا: برای مثال، برای ذخیره سازی کالاهای رول شده مانند فرش، موکت و لوله، قفسه بندی کانتیلور گزینه استاندارد محسوب می‌شود.
- سازگاری با شرایط محیطی: قفسه‌ها باید با ابعاد انبار، ارتفاع سوله، میزان کالاهای ذخیره شده و شرایط آب و هوایی هماهنگ باشند.
- ثابت یا متحرک بودن قفسه‌ها: در برخی موارد، استفاده از قفسه‌های متحرک که امکان جابجایی دارند، بهره وری را افزایش میدهد.
بیشتر بخوانید: مراحل تولید قفسه های بایگانی ریلی
3. استانداردهای چیدمان قفسه بندی انبار
چیدمان صحیح قفسه ها تأثیر بسزایی در بهینه‌سازی فضا و تسهیل دسترسی به کالاها دارد. برخی از اصول استاندارد در این بخش شامل:
- انتخاب قفسه مناسب بر اساس ابعاد و وزن کالاها: اگر جابجایی کالا توسط نیروی انسانی انجام می‌شود، باید از قفسه‌هایی مانند راک کفپوش دار سنگین و سبک استفاده شود تا ایمنی پرسنل حفظ شود.
- رعایت اصول FIFO و LIFO: برای کالاهایی که دارای تاریخ انقضا هستند، سیستم FIFO (اولین ورودی، اولین خروجی) و برای کالاهایی که گردش کمتری دارند، سیستم LIFO (آخرین ورودی، اولین خروجی) باید اعمال شود.
4. استانداردهای نصب قفسه‌بندی انبار
نصب صحیح قفسه‌ها تأثیر مستقیمی بر ایمنی و بهره‌وری انبار دارد. مهم‌ترین اصول استاندارد نصب عبارتند از:
- ارتفاع استاندارد: ارتفاع قفسه‌ها نباید بیشتر از ۱۰ متر باشد، مگر اینکه از لیفتراک های پیشرفته استفاده شود.
- فاصله از سقف: کالاهای با ارتفاع بیش از ۴.۵ متر باید حداقل ۱.۵ متر از سقف فاصله داشته باشند.
- عرض راهروها: در انبار های با عرض کمتر از ۲۰ متر، راهرو ها باید حداقل ۱.۵ متر و در انبارهای وسیع‌تر، تا ۲ متر عرض داشته باشند.
- فاصله از دیوار: قفسه‌ها باید حداقل ۶۰ سانتی متر از دیوار فاصله داشته باشند.
- نصب اولین طبقه: در انبار هایی که کف آن‌ها بدون شیب است، اولین طبقه قفسه‌ها باید حداقل ۵ سانتی متر از زمین فاصله داشته باشد.
5. استانداردهای ایمنی قفسه‌بندی انبار
به منظور جلوگیری از حوادث و افزایش سطح ایمنی، باید استانداردهای زیر رعایت شوند:
- عدم جوشکاری غیرمجاز: هیچ قطعه‌ای نباید بدون رعایت اصول استاندارد روی قفسه‌ها جوشکاری شود.
- نصب سیستم‌های اطفا حریق: سیستم‌های آب فشان سقفی و کپسول های آتش‌نشانی باید در نزدیکی قفسه‌ها قرار گیرند.
- رنگ‌آمیزی مسیرهای تردد: مسیرهای عبور لیفتراک و وسایل حمل و نقل باید به وضوح مشخص و خط کشی شوند.
- عدم چیدمان کالا در راهروها: راهرو های بین قفسه ها باید همیشه خالی باشند تا امداد رسانی در شرایط اضطراری آسان‌تر شود.
- نصب سیستم‌های روشنایی ایمن: لامپ‌ها باید دارای محافظ باشند تا در صورت اتصال برق، جرقه ها به کالاها نرسد.
- عدم قرار گیری سیم و کابل روی قفسه ها: برای جلوگیری از خطر برق گرفتگی و آتش سوزی، هیچ نوع سیم یا کابل نباید روی قفسه‌ها نصب شود.
6. استانداردهای قفسه بندی انبار در برابر آتش سوزی
آتش سوزی یکی از خطرات رایج در انبارها است که می تواند خسارات جبران ناپذیری ایجاد کند. استانداردهای مهم در این بخش عبارتند از:
- استفاده از قفسه‌های مقاوم در برابر حرارت و آتش
- چیدمان صحیح کالاها و عدم انباشت بیش از حد در یک طبقه
- جدا سازی مواد اشتعال زا از سایر کالاها
- نصب سیستم های کنترل دما و اطفا حریق در نقاط کلیدی انبار
جمع‌بندی
رعایت استانداردهای قفسه بندی انبار نقش مهمی در افزایش ایمنی، بهره‌وری و کاهش خطرات احتمالی دارد. از انتخاب متریال مناسب گرفته تا نصب، چیدمان و ایمنی، تمامی این اصول باید با دقت رعایت شوند تا محیطی استاندارد و ایمن برای ذخیره‌سازی کالاها فراهم گردد.
- شرکت جهان بایگان تولید کننده برتر در ساخت قفسه های متحرک